Ulgi w spłacie należności cywilnoprawnych. Umarzanie, odraczanie terminów płatności, rozkładanie na raty i niedochodzenie należności cywilnoprawnych jednostek samorządu terytorialnego – czyli jak przeprowadzić i udokumentować postępowanie aby nie narazić się na zarzut naruszenia dyscypliny finansów publicznych?

PROWADZĄCY:

Od ponad 30 lat zawodowo zajmuje się problematyką związaną ze sferą  dochodów budżetowych, a w szczególności zagadnieniami dotyczącymi rachunkowości podatków i opłat lokalnych, rachunkowości opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi, windykacji i egzekucji należności budżetowych; W ramach obowiązków zawodowych zajmowała się stosowaniem ulg w spłacie należności budżetowych. Przez cały okres aktywności zawodowej związana z Urzędem Miasta gdzie przez wiele lat zajmowała stanowisko Dyrektora Wydziału Podatków i Opłat oraz Z-cy Dyrektora Wydziału Egzekucji Administracyjnej i Windykacji. Prowadząc szkolenia m.in. z zakresu  rachunkowości podatków i opłat, rachunkowości opłat za gospodarowanie odpadami komunalnymi i innych dochodów samorządowych, windykacji należności budżetowych, gospodarki kasowej i inne.

PROGRAM:

1. Rodzaje i formalnoprawne podstawy stosowania ulg w spłacie należności cywilnoprawnych jednostek samorządu terytorialnego i ich jednostek organizacyjnych.
2. Przesłanki stosowania ulg w spłacie należności cywilnoprawnych jednostek samorządu terytorialnego;

• ważny interes dłużnika lub interes publiczny – jako przesłanki do umorzenia, częściowego umorzenia, odroczenia terminu płatności lub rozłożenia na raty należności cywilnoprawnych.

3. Obowiązek podjęcia uchwały przez organ stanowiący j.s.t. na podstawie art. 59 ust. 1 i 2 ustawy o finansach publicznych w sprawie określenia szczegółowych zasad, sposób i trybu udzielania ulg w spłacie należności cywilnoprawnych;

• czy uchwała musi być podjęta aby ulgi w spłacie należności cywilnoprawnych mogły być stosowane?
• jak w praktyce interpretować ustawowe pojęcie „szczegółowe zasady, sposób i tryb udzielania ulg”?
• jakie zagadnienia muszą być objęte regulacją uchwałową?
• czy i jakie kryteria stosowania ulg muszą/powinny zostać określone w uchwale?
• czy jeżeli ulgi przewidziane w uchwale stanowić będą pomoc publiczną, to czy projekt uchwały podlega opiniowaniu przez UOKiK?
• jakie mogą być konsekwencje nieprzesłania lub zbyt późnego przesłania projektu uchwały do UOKiK?

4. Tryb i procedury udzielania ulg w spłacie należności cywilnoprawnych w odniesieniu do osób fizycznych;

• czy ulgi mogą być stosowane tylko na wniosek?
• jakich dokumentów można żądać od osób fizycznych dla wykazania „ważnego interesu dłużnika” lub „interesu publicznego”,
• czy przy stosowaniu ulg na wniosek osób fizycznych muszą być stosowane procedury o przetwarzaniu danych osobowych (tzw. RODO) i w jaki sposób,
• czy można udzielić innej ulgi niż wnioskowana (np. wniosek o umorzenie a udzielana jest ulga o rozłożeniu na raty?)
• jak postąpić w przypadku gdy wnioskujący o ulgę nie chce przedłożyć stosownych dokumentów na udokumentowanie/poparcie prawa do ulgi?

• czy zamiast stosownych dokumentów (np. kopii zaświadczeń, zeznań podatkowych) można przyjąć oświadczenie od zobowiązanego o jego sytuacji materialnej?
• czy oświadczenia składane w toku postępowania ulgowego mogą być przyjmowane od dłużników z rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych informacji?

5. Tryb i procedury stosowania ulg w spłacie należności cywilnoprawnych w odniesieniu do podmiotów prowadzących działalność gospodarczą;

• jakie dokumenty powinien złożyć przedsiębiorca ubiegający się o ulgę w spłacie należności cywilnoprawnej?
• jakie warunki musi spełnić przedsiębiorca chcący skorzystać z ulgi w spłacie należności cywilnoprawnej na ramach pomocy publicznej?

6. Analizowanie i rozpatrywanie wniosków o ulgi w spłacie należności cywilnoprawnych;

• czy gmina – oprócz uchwały – powinna mieć opracowane szczegółowe procedury wewnętrzne dot. stosowania ulg;
• czy zasadne jest i dlaczego kolegialne rozpatrywanie wniosków o ulgi?
• czy przed zastosowaniem ulgi, wniosek powinien być zaopiniowany np. przez radę gminy/miasta lub odpowiednią komisję rady?
• czy rada gminy może udzielać indywidualnych ulg w spłacie należności cywilnoprawnych?

7. Możliwość i warunki umorzenia należności cywilnoprawne j.s.t. z urzędu.

• czy umarzając należność cywilnoprawną z urzędu należy założyć dla takiej sprawy akta?
• jakie dokumenty powinny być zgromadzone w aktach sprawy dot. umorzenia z urzędu?

8. Formy rozstrzygnięcia o udzieleniu lub odmowie udzielenia ulgi w spłacie należności cywilnoprawnych;

• w jakiej formie następuję przyznanie ulgi?
• w jakiej formie następuje odmowa udzielenia wnioskowanej ulgi?
• czy i w jaki sposób uzasadnić odmowę udzielenia ulgi (przykładowe zapisy uzasadnienia o odmowie)?
• w jaki sposób umorzyć należność cywilnoprawną z urzędu?
• czy należności przedawnione należności cywilnoprawne powinny być umorzone i w jakiej formie?

9. Kto – oprócz wójta (burmistrza, prezydenta miasta) – może podpisać odpowiedni dokument o zastosowanej uldze lub odmowie udzielenia ulgi?

• czy osoba podpisująca dokument o uldze musi posiadać odpowiednie upoważnienie na podstawie k.p.a. czy powinno to być pełnomocnictwo?
• jaka podstawa prawna do udzielenia pełnomocnictwa umożliwiającego udzielenie ulgi w spłacie należności cywilnoprawnej?

10. Niedochodzenie niskich kwotowo należności o charakterze cywilnoprawnym przypadających jednostce samorządu terytorialnego;

• czy uchwała o niedochodzeniu niskich kwotowo należności cywilnoprawnych musi być podjęta przez organ stanowiący j.s.t.?
• czy brak uchwały o niedochodzeniu należności cywilnoprawnych oznacza, że trzeba dochodzić każdej zaległości – nawet symbolicznej złotówki ?
• czy niedochodzenie należności oznacza automatyczny jej odpis z ksiąg rachunkowych?
• jak udokumentować dla celów księgowych niedochodzenie niskich kwotowo należności cywilnoprawnych.
• czy uchwała o niedochodzeniu rekompensaty 40 euro musi być przesłana do UOKiK?

11. Propozycje rozwiązań systemowych w urzędzie j.s.t. lub jednostkach organizacyjnych gminy/miasta w zakresie stosowania ulg w spłacie należności cywilnoprawnych, a w szczególności;

• kolegialne rozpatrywanie wniosków, np. przez powołany w tym celu zespół zadaniowy (projekt zarządzenia wójta o powołaniu zespołu zadaniowego w materiałach szkoleniowych),
• opracowanie jasnych procedur stosowania ulg, sprzyjające jawności i przejrzystości postępowania (wzór procedury w materiałach szkoleniowych),
• opracowanie ramowych wzorów wniosków, oświadczeń i rozstrzygnięć w sprawie zastosowanej ulgi (wzory w materiałach szkoleniowych).

12. Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych jako konsekwencja niezgodnego z przepisami zastosowania ulgi w spłacie należności cywilnoprawnej j.s.t.